Đình tiền bất khả thực tiêu tang

Tại sao không nên trồng chuối trước nhà?

Khi lý giải câu hỏi “Tại sao không nên trồng chuối trước nhà?”, có người cho rằng cây chuối chủ yếu sống nơi đất ẩm, tàu lá thường tả tơi, xơ xác sau những trận mưa to hoặc gió bão, có những buồng chuối quá nặng làm đổ gục cả cây, có thể vì thế người ta tránh không trồng chuối phía trước nhà. Người khác thì cho rằng cây chuối được ví như thân phận người đàn bà, mà ngày xưa người đàn bà không được tôn trọng cho nên không trồng cây chuối trước nhà. Cũng có người nói rằng cây chuối có ma nên không thể trồng trước nhà.

Thiết nghĩ những lý giải như trên có phần võ đoán. Thực ra, tục không trồng cây chuối trước nhà có từ rất lâu nên trong dân gian có câu tục ngữ “Chuối đằng sau, cau đằng trước”. Xét về phương diện chữ Hán, có câu 庭前不可植蕉桑 (Đình tiền bất khả thực tiêu tang), nghĩa là “Trước sân không nên trồng chuối và dâu”. Từ tiêu tang (蕉桑) đồng âm với từ tiêu tang (消喪), nghĩa là mất mát, tiêu tan. Chính vì cớ này mà khi nói đến tiêu tang (chuối và dâu) thì liên tưởng đến sự không may mắn, cho nên ông bà ta không trồng chuối và dâu trước nhà là lẽ như vậy.

Xét về phương diện tiếng Việt, người miền Nam thường đọc chữ “chuối” như chữ “chúi” (nghĩa là ngã xuống) cho nên từ chuối liên tưởng đến sự không may mắn, chính vì thế mà người miền Nam cũng không trồng chuối trước nhà.

Qua lý giải này, hy vọng các bạn sẽ hiểu thêm về một phong tục cổ truyền và giúp làm giàu thêm vốn từ chữ Hán của bạn.