漢越常談 Hán Việt thường đàm

漢越常談   Hán Việt thường đàm

前愆	Tiền khiên - Lỗi trước	後患	Hậu hoạn – đều nạn sẽ có sau
共産	Cộng sản – của dùng chung	同邦	Đồng bang – đồng một nước
野蠻	Dã man – mọi rợ quê mùa	低賤	Đê tiện – hèn mạt
自擅	Từ thiện – hiền lành hay giúp	温和	Ôn hoà – hoà nhã
國家	Quốc gia – nước nhà	社稷	Xã tắc – Thần
巾幗	Cân quắc – khăn ướm đàn bà	裙釵	Quần thoa – váy và kim găm
奔波	Bôn ba – chạy mau	奔走	Bôn tẩu – chạy gấp
恩厚	Ân hậu – hay làm ơn	善良	Thiện lương – tử tế
開場	Khai trường – mở trường	立會	Lập hội – lập ra một hội
反背	Phản bội – trái nghịch, ngỗ nghịch	內攻	Nội công - ở trong mà đánh, người mình lại hại mình
交通	Giao thông – thông thương với nhau	交約	Giao ước – Lời giao buộc
矍鑠	Quắc thước – lẹ làng, già mà mạnh	才情	Tài tình – khéo léo
證明	Chứng minh – chứng rõ	審閱	Thẩm duyệt – xét coi mà y
解決	Giải quyết – cắt nghĩa cho rõ	珠批	Châu phê – vua ưng nhận
問題	Vấn đề - một đề bài	輿論	Dư luận – công chúng bàn
酌準	Chước chuẩn – chuẩn cho khỏi	望恩	Vọng ân – trông ơn
鄉紳	Hương thân – làng xóm	里役	Lý dịch – chức việc làng
入籍	Nhập tịch – đem vào bộ dân	豋科	Đăng khoa – đi thi đậu
講和	Giảng hoà – bàn việc hoà	停戰	Đình chiến – thôi, khoan giản việc đánh giặc
偏見	Thiên kiến – có bụng thiên tư	風聞	Phong văn – nghe đồn
無能	Vô năng – không có sức, có tài gì	智慧	Trí tuệ - trí khôn
精銳	Tinh nhuệ - trí sắc sảo	純神	Thuần thần – thiêng ròng
童身	Đồng thân – bạn học trò, đồng trinh	同志	Đồng chí – noi một mục đích như nhau
教理	Giáo lý – lẽ đạo	教科	Giáo khoa – sách để học các trường
榮华	Vinh hoa – sự vinh sang	幸福	Hạnh phúc – sự may phước
巡粛	Tuần túc – xem sóc	豫防	Dự phòng – lo đón trước
游風	Du phong – hóng mát	玩景	Ngoạn cảnh – xem phong cảnh
榮幸	Vinh hạnh – sự vinh sang may mắn	美觀	Mỹ quan – tốt đẹp sáng láng
完全	Hoàn toàn – trọn vẹn	具体	Cụ thể - đủ đều
巧計	Xảo kế - khéo, quỷ quyệt	穿譁	Xuyên hoa – hay nói khéo mà gạt
彫訛	Điêu ngoa – Xui siểm	觸使	Xúc sử - thúc giục, bày chuyện
素女	Tố nữ - Gái đẹp	鬚眉	Tu mi – Râu mày người nam
孩兒	Hài nhi -  con nít	童幼	Đồng ấu – trẻ con
純厚	Thuần hậu – dễ biểu, tử tế	謙恭	Khiêm cung – khiêm nhượng cung kính
貧窮	Bần cùng – nghèo cực	殘疾	Tàn tật – tật nguyền
祕蜜	Bí mật – kín nhiệm	顯然	Hiển nhiên – rõ ràng
把權	Bả quyền – cầm quyền	取利	Thủ lợi – lấy lợi
彊界	Cương giới – giới hạn	地方	Địa phương – xứ, hạt
公堂	Công đường – nơi quan ngồi gặp công chúng	私室	Tư thất – nhà riêng
親密	Thân mật – thiết cốt	故知	Cố tri – bạn thiết xưa
準依	Chuẩn y – ưng cho	可決	Khả quyết – nên chắc
社說	Xã thuyết – bài chính trong tờ báo	針言	Châm ngôn – câu ví, câu hiệu
鄉村	Hương thôn – làng xóm	市肆	Thị tứ - chợ búa
文字	Văn tự - tờ khế	文章	Văn chương – chữ nghĩa
學堂	Học đường – nhà trường (lớn)	學社	Học xã – nhà trường (nhỏ)
模冩	Mô tả - viết theo mẫu	勘編	Khám biên – xét mà biên
捯顛	Đảo điên – xảo quyết	的寔	Đích thật – chắc thật
合一	Hợp nhất – hiệp lại một	和平	Hoà bình – hoà rập
美情	Mỹ tình – cảm động bởi sự tốt xấu	美術	Mỹ thuật – nghề làm đồ đẹp
傑出	Kiệt xuất – trỗi chúng	超凡	Siêu phàm – quá thường
美談	Mỹ đàm- Chuyện hay	小說	Tiểu thuyết – truyện bày có thú vị
永訣	Vĩnh quyết – ly biệt đời đời	絕交	Tuyệt giao – dứt tình nghĩa
思潮	Tư trào – công chúng xét	逆說	Nghịch thuyết – lời nói trái
密切	Mật thiết – thiết nghĩa lắm	相親	Tương thân – ưa hạp nhau
無神	Vô thần – không tin có chúa tể	公教	Công giáo – đạo chung (Đạo Thiên chúa)
家道	Gia đạo – đạo gia đình	國風	Quốc phong – thói nước
觀風	Quan phong – xem xét phong tục	瞻騐	Chiêm nghiệm – xem xét
保險	Bảo hiểm – bảo lãnh đền bồi sự rủi ro	防危	Phòng nguy – đón ngừa sự hiểm
維持	Duy trì – cầm giữ	保護	Bảo hộ - che chở
宣布	Tuyên bố - rao lên	發揮	Phát huy – giải ý ra cho rộng
行為	Hành vi – việc làm	行動	Hành động – động đi
誣控	Vu khống – kiện gian	奸開	Gian khai – khai gian
生涯	Sinh nhai – làm ăn	樂業	Lạc nghiệp – vui theo nghề mình
迎接	Nghinh tiếp – tiếp rước	送行	Tống hành – đưa đi
埋名	Mai danh – chôn tên, không muốn cho ai biết mình	隱姓	Ẩn tánh – giấu dòng họ
苦行	Khổ hạnh – ăn ở cách cực khổ	脩持	Tu trì – bậc ẩn tu
脫離	Thoát ly	陶汰	Đào thải – gạn rửa cho sạch vỏ
對待	Đối đãi - ở với người ta	交鄰	Giao lân – kết ước cùng nhau
艱辛	Gian tân – sự gian nan	嚳害	Khốc hại – sự tai hại gớm ghê
苦海	Khổ hải – biển khổ	岩山	Lam sơn (nham) – núi độc
投單	Đầu đơn – Quỳ đơn	呌奈	Khiếu nại (khiêu) – kêu nài
失敗	Thất bại – thua trận, sa sút	成功	Thành công – nên việc, được việc
普通	Phổ thông – thông ra khắp	綠送	Lục tống – tư ra
罰俸	Phạt bổng – phạt mất lương	囬鄉	Hồi hương – về làng
東洋	Đông dương – miền đông dương	法越	Pháp Việt – cả Pháp, cả Nam
理說	Lý thuyết – lời lẽ	方言	Phương ngôn – câu hay
保存	Bảo tồn – giữ cho còn	更守	Canh thủ - canh giữ
規矩	Quy củ - khuôn phép	經綸	Kinh luân – coi mà xếp đặt
合群	Hợp quần – hiệp đoàn	歸集	Quy tập – nhóm hiệp
插入	Tháp nhập – nhập vào bọn khác	別居	Biệt cư - ở riêng
謙慈	Khiêm từ - khiêm và hiền	德行	Đức hạnh – có nết na đức hạnh
决命	Quyết mạnh – bỏ đời	舍生	Xá sinh – liều mạng sống
動情	Động tình – động lòng	觸感	Xúc cảm – động lòng
荷攬	Hà lạm – đòi của đút lót	貪污	Tham ô – tham lam cách hèn
匪徒	Phỉ đồ - bọn cướp	盜賊	Đạo tặc – ăn trộm làm giặc
間色	Gian sắc – nhiều sắc pha lộn	全身	Toàn thân – nguyên cả xác tuyền vẹn
夫人	Phu nhân – vợ (các quan)	義父	Nghĩa phụ - cha nuôi
急務	Cấp vụ - việc gấp	延期	Diên kỳ - hẹn thêm lâu ngày
哀悲	Ai bi – buồn sầu	感念	Cảm niệm – động về một đều lo
補任	Bổ nhiệm – bổ đi làm quan	升官	Thăng quan – lên làm quan
貧寒	Bần hàn – nghèo nàn, rét mướt	閟窘	Bí quẫn – cùng cực
奥縕	Áo uẩn – sâu nhiệm	淵微	Uyên vi – sâu nhiệm
高嵬	Cao nguy – cao vòi vọi	拙劣	Chuyết liệt – vụng yếu
勤切	Cần thiết – cần kíp	無干	Vô can – không cam dự gì
呌寃	Khiêu	嫌隙	Hiềm khích -
目的	Mục đích – cái điều mình có ý cho được	方斟	Phương châm – phương thế
翰林	Hàn lâm – rừng bút, hội kẻ thông minh	壽域	Thọ vực – nơi hằng sống
組織	Tổ chức – bài trí, dệt	調停	Điều đình – xử cho yên hoà
情形	Tình hình – tự sự	情狀	Tình trạng – việc thể nào
定命	Định mạng – cái mạng đã định	前途	Tiền đồ - lối trước
含糊	Hàm hồ - nói làm lôi thôi, không rõ	收括	Thu quát – góp chung lại
勝奪	Thắng đoạt – thắng chiếm	來降	Lai hàng – đầu phục
潛藏	Tiềm tàng – giấu đút	謹蜜	Cẩn mật – kín đáo, đè giữ
務必	Vụ tất – cần phải	當然	Đương nhiên – lẽ tự nhiên
眼前	Nhãn tiền – trước con mắt	目擊	Mục kích – chính con mắt đã thấy
解釋	Giải thích – giải nghĩa	說明	Thuyết minh – giải cho rõ
同情	Đồng tình – đều một bụng	合意	Hợp ý – đều một ý
玄秘	Huyền bí – mầu nhiệm	細微	Tế vi – nhỏ nhoi lắm
脫離	Thoát ly – luột ra khỏi	齊就	Tề tựu – đều hội lại
送舊	Tống cựu – đưa người (sự cũ)	迎新	Nghinh tân – rước người (sự mới)
安身	An thân – Yên mình	閒暇	Nhàn hạ - ở nhưng rảnh rang
奸詐	Gian trá – dối trá	姦淫	Gian dâm – làm điều sắc dục
放心	Phóng tâm – luông tuồng	畱意	Lưu ý – để trí về
利器	Lợi khí – đồ sắc, đồ tốt	謀機	Mưu cơ – chước móc
單疎	Đơn sơ – tầm thường, chất phát	簡便	Giản tiện – tiện và dễ
雄辨	Hùng biện – nói hùng hồn	高談	Cao đàm – nói cao kỳ
迷監	Mê giam – giam kỹ	放釋	Phóng thích – Thả đi
惨劇	Thảm kịch – tuồng thảm	才名	Tài danh – người có tài
簮纓	Trâm anh – người chữ nghĩa	俊秀	Tuấn tú – người giỏi, thông
土宇	Thổ vũ – cõi một nước	江山	Giang sơn – sông núi (cuộc lớn lao)
恩人	Ân nhơn – người làm ơn	福澤	Phúc trạch – ơn phước
稅額	Thuế ngạch – ngạch thuế	口分	Khẩu phần – phần ăn
絕倫	Tuyệt luân – quá vời	絕的	Tuyệt đích
清歷	Thanh lịch	清廉	Thanh liêm
均沾	Quân triêm	涵制	Hàm chế
國祭	Quốc tế	國喪	Quốc tang
韶光	Thiều quang	白日	Bạch nhật
衔秩	Hàm trật	尊卑	Tôn ty
愚癡	Ngu si	智慧	Trí tuệ
寒淚	Hàn lệ	熱心	Nhiệt tâm
搜尋	Sưu tầm	研究	Nghiên cứu
故友	Cố hữu	知音	Tri âm
畱心	Lưu tâm	注意	Chú ý
機器	Cơ khí	機關	Cơ quan
含寃	Hàm oan	猛烈	Mãnh liệt
認寔	Nhận thiệt	証憑	Chứng bằng
加增	Gia tăng	變改	Biến cải
憐愛	Lân ái	慈悲	Từ bi
範圍	Phạm vi	媒界	Môi giới
權利	Quyền lợi	權門	Quyền môn
寓言	Ngụ ngôn	講說	Giảng thuyết
斬决	Trảm quyết	放流	Phóng lưu
同憂	Đồng ưu	共患	Cộng hoạn
散漫	Tản mạn	散居	Tản cư
技師	Kỹ sư	陸路	Lục lộ
下户	Hạ hộ	窮丁	Cùng đinh
聯盟	Liên minh	共濟	Cộng tế
調劑	Điều tế	調查	Điều tra
傾家	Khuynh gia	敗産	Bại sản
奉命	Phụng mạng	欽差	Khâm sai
文排	Văn bài	文業	Văn nghiệp
間接	Gián tiếp	連環	Liên hoàn
前冤	Tiền oan	忸咎	Nựu cựu
考究	Khảo cứu	明查	Minh tra
宜家	Nghi gia	宜室	Nghi thất
禮物	Lễ vật	禮生	Lễ sinh
交情	Giao tình	合約	Hiệp ước
柔弱	Nhu nhược	無情	Vô tình
衛生	Vệ sinh	補益	Bổ ích
耆役	Kỳ dịch	奇觀	Kỳ quan
金蘭	Kim lan	玉兔	Ngọc thố